हेमा भट्ट,
मंसिर ९
कञ्चनपुर — सुदूरपश्चिमको मौलिक पहिचान मानिने भुवा खेल संरक्षण र प्रवर्द्धनको अभियान अझै सुदृढ बन्दै गएको छ। सुदूरपश्चिम खप्तड भुवा समाज, पुनर्वास नगरपालिका–१० का सचिव नारद खड्काका अनुसार भुवा खेल एक दशकदेखि सुदूरपश्चिमका सातै जिल्लामा मात्रै होइन, तराईका कैलाली–कञ्चनपुरमा पनि निरन्तर खेलिँदै देशव्यापी रूपमा लोकप्रिय बन्दै गएको छ।
सचिव खड्काले भुवा खेल सबै जातजाति, समुदाय र उमेर समूहलाई एउटै थलोमा ल्याउने सांस्कृतिक सेतु भएको बताए। “हाम्रा गाउँ–ठाउँमा वर्षेनी पुस महिनामा खेलिने यो मौलिक खेल अहिले पुनर्वास नगरपालिकाका सबै समुदायमा उतिकै उत्साहका साथ खेलिन्छ,” उनले भने, “यो परम्परालाई दैनिक अभ्यास, प्रशिक्षण र प्रतियोगितामार्फत जोगाउँदै यस खेललाई राष्ट्रिय खेलको रूपमा स्थापित गर्ने हाम्रो लक्ष्य छ।”
उनका अनुसार भुवा खेलको दीर्घकालीन संरक्षण, पुस्तान्तरण र राष्ट्रिय स्तरमा दर्ता तथा मान्यता दिलाउन भुवा समाजले विभिन्न कार्यक्रम, प्रशिक्षण र प्रचार–प्रसार गतिविधि अघि बढाइरहेको छ। उनले थपे, “सुदूरपश्चिमको सांस्कृतिक गहना भुवा खेललाई राष्ट्रिय पहिचान दिलाउन हामी निरन्तर प्रयत्नशील छौं।”
यसैबीच, कञ्चनपुरको पुनर्वास नगरपालिका–६ स्थित पुनर्वास जनता माध्यमिक विद्यालयको प्राङ्गण आज बालबालिकाको सिर्जनात्मकता र विज्ञानप्रतिको रुचिले भरिएको थियो। विद्यालयस्तरका विद्यार्थीहरूको विज्ञान, प्रविधि तथा सिर्जनात्मक सामग्री प्रदर्शनले स्थानीय क्षेत्र उत्साहित बनेको छ। कार्यक्रममा विद्यार्थीहरूले तयार पारेका मौलिक वैज्ञानिक उपकरण, मोडेल र नवप्रवर्तनशील विचारले वैज्ञानिक सोच र जिज्ञासालाई अझ प्रेरित गरेको जनाइएको छ।
भुवा जस्ता सांस्कृतिक पहिचान र बालबालिकाको वैज्ञानिक सोच—दुवै क्षेत्रलाई अगाडि बढाउने गतिविधिहरूले पुनर्वास क्षेत्र क्रमशः सांस्कृतिक अनि शैक्षिक–वैज्ञानिक केन्द्रका रूपमा विकसित हुँदै गएको देखिन्छ।
