धनगढी — २०८२ (२०२६) को संघीय प्रतिनिधिसभा निर्वाचनको मिति नजिकिँदै जाँदा निर्वाचन आयोगले तयारी तीव्र बनाएको छ। आयोगले आगामी २१ फागुन २०८२ (५ मार्च २०२६) मा हुने आम–निर्वाचनका लागि आवश्यक प्रक्रिया र समयसारणी औपचारिक रूपमा सार्वजनिक गरिसकेको छ।
आगामी चुनाव हाउस अफ रप्रेसेन्टेटिभ (प्रतिनिधिसभा) गठनका लागि हुने नेपालकै राष्ट्रिय–स्तरको प्रमुख राजनीतिक आयोजनाका रूपमा हेरिएको छ। आयोगका अनुसार तोकिएको समयसीमाभित्र मतदाता नामावली दर्ता गर्न सकेका नागरिकहरूले मतदान गर्न पाउनेछन्।
२७५ सिटका लागि मिश्रित निर्वाचन प्रणाली-प्रतिनिधिसभामा कुल २७५ सदस्य रहने व्यवस्था अनुसार यसपटक पनि मिश्रित निर्वाचन प्रणाली लागू हुनेछ।
१६५ सिट प्रत्यक्ष (FPTP) प्रणालीअन्तर्गत — प्रत्येक क्षेत्रमा सर्वाधिक मत ल्याउने उम्मेदवार निर्वाचित हुने।
११० सिट समानुपातिक प्रतिनिधित्व (PR) प्रणालीबाट — राष्ट्रिय स्तरमा प्राप्त मत प्रतिशतका आधारमा दलहरूलाई सिट बाँडफाँड गरिने।
मतदान समय र सुरक्षा तयारी-
निर्वाचन आयोगले मतदान बिहान ७ बजेबाट साँझ ५ बजेसम्म सञ्चालन हुने जनाएको छ।
चुनावलाई “स्वच्छ, निष्पक्ष र भयमुक्त” बनाउन गृहमन्त्रालयले Integrated Election Security Plan–2082 स्वीकृत गरी देशभर सुरक्षा संयन्त्र सक्रिय पारेको छ।
निर्वाचन घोषणासँगै मतदाता नामावली दर्ता प्रक्रियामा उल्लेखनीय वृद्धि भएको आयोगको दाबी छ।
किन महत्वपूर्ण? यो निर्वाचनले आउने पाँच वर्षका लागि देशको नीति, शासन, बजेट तथा संघीय लोकतान्त्रिक व्यवस्थाको दिशा निर्धारण गर्नेछ।
विशेषगरी युवा मतदाताको सहभागिता यसपटक निर्णायक हुने अनुमान छ—युवाको ठूलो संख्या दर्ता प्रक्रियामा देखिएको छ।
सुरक्षा व्यवस्थापन प्रभावकारी र मतदान प्रक्रिया भरपर्दो हुन सकेमा, विशेषज्ञहरूको मतमा, जनताको लोकतन्त्रप्रतिको विश्वास थप सुदृढ हुनेछ।
