हेमा भट्ट, ०८ मङ्सिर
कञ्चनपुरको पुनर्वास नगरपालिका–६, पुनर्वास जनता माविको प्राङ्गण आज बालबालिकाको सिर्जनात्मकता र विज्ञानप्रतिको उत्साहले उज्यालो भएको दृश्य प्रस्तुत गर्यो। ‘प्रदर्शनी हेर्न सबै जाऔँ, हाम्रा नानीबाबुको हौसला बढाऔँ’ भन्ने मूल नारासहित आयोजना गरिएको विद्यालय स्तरीय विज्ञान प्रदर्शनीमा चार पालिकाका ४० विद्यालयका विद्यार्थीहरूले आफ्ना वैज्ञानिक र प्रविधिमूलक सिर्जनाहरू प्रस्तुत गर्दै कार्यक्रमलाई अविस्मरणीय बनाए।
यस वर्षको प्रदर्शनीमा पुनर्वास र बेलौरी नगरपालिका (कञ्चनपुर) तथा धनगढी र गोदावरी नगरपालिका (कैलाली) का विद्यार्थीहरूले दैनिक जीवनमा प्रयोग हुने सरल उपकरणदेखि लिएर वातावरण संरक्षण, रोबोटिक्स, नवीकरणीय ऊर्जा, कृषिसम्बन्धी स्मार्ट प्रविधि, स्वचलित प्रणाली र ऊर्जा रूपान्तरणसम्मका नवीनतम नमुना प्रदर्शन गरे। प्रदर्शनीले क्षेत्रीय स्तरमा विज्ञान–प्रविधिको पहुँच र सम्भावनालाई उजागर गर्ने महत्वपूर्ण भूमिका खेलेको आयोजकहरूको भनाइ थियो।
सुदूरपश्चिम आविष्कार केन्द्रका अध्यक्ष रामचन्द्र नेपालले भने, विद्यालयबाटै विज्ञान र प्रविधिको आधारशिला निर्माण गर्नुपर्छ। विज्ञान प्रदर्शनीले बालबालिकामा लुकेको प्रतिभा र सिर्जनात्मकता उजागर गर्न मद्दत गर्छ। यही नानीबाबु भोलिका वैज्ञानिक, अनुसन्धानकर्ता र प्रविधिविकासक बन्ने सम्भावना बोकेर हिँडिरहेका छन्।
नेपालले स्थानीय निकाय, विद्यालय, अभिभावक र समुदायको सक्रिय सहभागिताले विज्ञान–प्रविधिमुखी वातावरण निर्माण गर्न सकिने भन्दै आगामी वर्षमा अझ सशक्त र दिगो कार्यक्रम आयोजना गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गरे।
केन्द्रका सदस्य प्रकाश गैरेले प्रदर्शनीलाई प्रतियोगितामात्र नभई विद्यार्थीहरूबीच ज्ञान आदानप्रदानको प्रभावकारी माध्यम भएको बताए। विद्यार्थीले आफ्नै हातले बनाएका उपकरण र प्रविधि देखाउँदै गरेको उत्साहले हाम्रो क्षेत्र विज्ञानप्रतिको सम्भावनाले भरिएको देखाउँछ। अभिभावक र शिक्षकको उपस्थितिले विद्यार्थीमा आत्मविश्वास र अनुसन्धान–चेतना बढाउँछ।
गैरेका अनुसार, प्रदर्शनीले विद्यार्थीहरूलाई सिकाइको अनुभव मात्र नभई सिर्जनशील सोच, समस्या समाधान क्षमता र भविष्यको प्रविधि बुझ्न महत्वपूर्ण अवसर प्रदान गरेको छ।
कार्यक्रमको संरक्षक पुनर्वास नगरपालिकाले आगामी वर्षमा प्रदर्शनीलाई अझ व्यापक बनाएर STEM (विज्ञान, प्रविधि, इन्जिनियरिङ र गणित) शिक्षा सबै तहमा पुर्याउने योजना अघि सारेको छ। नगर प्रतिनिधिहरूले प्रदर्शनीलाई क्षेत्रीय स्तरमा नियमित अभियानका रूपमा सञ्चालन गर्ने लक्ष्य राखेको जानकारी दिए।
आजको दिन पुनर्वासमा विज्ञान र सिर्जनशीलताको उत्सव बनेको थियो। विद्यालयको प्राङ्गणमा विद्यार्थीहरूले विभिन्न उपकरणहरू चलाउँदै प्रदर्शन गरे, शिक्षक र अभिभावक उत्साहित भए, र विद्यालयबीच स्वस्थ प्रतिस्पर्धा कायम रह्यो। प्रदर्शनीले न केवल विद्यार्थीको प्रतिभा उजागर गर्यो, तर समुदायमा विज्ञानप्रतिको आकर्षण र महत्व पनि बढाएको आयोजकहरूको भनाइ छ।
सङ्गठन, सहभागिता र उत्साहले आजको प्रदर्शनीलाई स्थानीय शैक्षिक यात्राको नयाँ अध्यायको रूपमा स्थापित गरिदिएको छ। आयोजक र सहभागीहरूको धारणा छ कि यस्ता कार्यक्रमले भोलि अझ प्रविधिमैत्री, अनुसन्धानमुखी र सम्भावनायुक्त युवा निर्माणमा योगदान पुर्याउनेछ। पुनर्वासको विज्ञान प्रदर्शनी: स्थानीय प्रतिभा र भविष्यको प्रविधिको प्रत्यक्ष दृष्य।
