कञ्चनपुरको सीता सामुदायिक वन: संरक्षण र पर्यटनको आकर्षण बन्दै

सरस्वती सुनार
कञ्चनपुरको कृष्णपुर नगरपालिका-९ स्थित सीता सामुदायिक वन उपभोक्ता समूह दिनप्रतिदिन संरक्षण तथा पर्यटनको आकर्षणको केन्द्र बन्दै गएको छ। वनका अध्यक्ष पुनाराम चौधरीका अनुसार, यो वन क्षेत्र प्राकृतिक स्रोतसाधनको उचित संरक्षण तथा पर्यटन प्रवर्द्धनमा सफल हुँदै गइरहेको छ।
वन क्षेत्रमा विभिन्न जैविक विविधता पाइन्छ, जसमा दुर्लभ वनस्पति, चराचुरुङ्गी तथा वन्यजन्तुहरू छन्। साथै, यहाँको हरियाली, स्वच्छ वातावरण र प्राकृतिक सुन्दरताले आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटकलाई आकर्षित गर्न थालेको छ।
पर्यटन प्रवर्द्धनका पहलहरू
वन संरक्षणसँगै पर्यटन प्रवर्द्धनका लागि समुदायले विभिन्न पहलहरू गरिरहेको छ। केही मुख्य योजनाहरू यसप्रकार छन्:
✔ इको-ट्रेल तथा ट्रेकिङ मार्ग निर्माण – पर्यटकहरूका लागि वनभित्र पदयात्राका लागि ट्रेलहरू बनाउने योजना।
✔ वनभोज तथा पारिवारिक भ्रमणको प्रवर्द्धन – स्थानीय तथा बाह्य आगन्तुकहरूका लागि सुरक्षित वनभोज स्थल।
✔ बर्डवाचिङ तथा जैविक विविधता अध्ययन केन्द्र – चराचुरुङ्गी अवलोकन तथा अध्ययन गर्ने अनुसन्धान केन्द्र स्थापना।
✔ वन संरक्षण तथा पुनः वन्यजन्तु पुनःस्थापना कार्यक्रम – वन क्षेत्रको जैविक सम्पदाको सुरक्षा।
स्थानीय तथा सरकारी समन्वयको आवश्यकता
अध्यक्ष चौधरीका अनुसार, वनको संरक्षण तथा पर्यटन प्रवर्द्धन गर्न सरकारी तथा गैर-सरकारी निकायहरूको समन्वय अपरिहार्य छ। वन क्षेत्रमा पूर्वाधार निर्माण, बाटो सुधार, पर्यटकीय सेवासुविधा विस्तार, तथा प्रचारप्रसार आवश्यक रहेको बताइएको छ।
यदि उचित योजनाका साथ प्रवर्द्धन गरिएमा सीता सामुदायिक वन कञ्चनपुरकै प्रमुख पर्यटकीय गन्तव्य बन्न सक्ने विश्वास गरिएको छ।