हेमा भट्ट, भाद्र १३,
कैलाली-सुदूरपश्चिमका आमा–छोरी अझै पनि मासिक धर्म हुँदा आफ्नै घरबाट धकेलिन्छन्। सरकारको घोषणा, कार्यक्रम र करोडौं खर्चपछिसमेत उनीहरूको जीवनमा सुधार आउन सकेको छैन। त्रिपालमुनि, ओडारभित्र वा गोठमा बस्नुपर्ने बाध्यता ज्यूँका त्यूँ छ।
यही अवस्थाप्रति पूर्व माननीय महेश दत्त जोशीले गहिरो चिन्ता व्यक्त गरेका छन्। सामाजिक सञ्जालमार्फत उनले लेखेका छन् –
छाउपडी प्रथा अन्त्य गर्ने केवल नाराले मात्र हुँदैन। आज पनि दिदीबहिनीहरू असुरक्षित त्रिपाल र ओडारमा बस्न बाध्य हुनु निकै चिन्ताजनक विषय हो। अब तत्कालै सुरक्षित सामुदायिक घर निर्माण गरेर व्यावहारिक समाधान खोज्नुपर्छ।
जोशीका अनुसार, निरन्तर सचेतनामूलक कार्यक्रमले अपेक्षित परिणाम ल्याउन सकेको छैन। बरु महिलाहरू अझै पनि ज्यानको जोखिम मोल्दै परम्परागत अमानवीय प्रथाको सिकार भइरहेका छन्। बरसातमा पानी चुहिने त्रिपालमुनि बस्नु, जाडोमा कठ्याङ्ग्रिँदै रात काट्नु, सर्प र जनावरको डरले निदाउन नसक्नु—यी सबै पीडा अहिले पनि दैनिकी बनेको छ।
छाउपडी केवल महिलामाथिको अन्याय मात्र होइन, यो समाजकै क्रुर अनुहार हो, जोशीले भनेका छन्, अब आँसु पुछ्ने काम गर्न स्थानीय सरकार र समुदाय दुवै जिम्मेवार हुनुपर्छ।
