सरस्वती सुनार २४ चैत २०८१
कञ्चनपुर — कृष्णपुर नगरपालिका–९ अन्तर्गत पर्ने पिपरिया, राजघाट र चपरतलामा अवस्थित कृषि, हुलाकी तथा शाखा सडक अहिले स्थानीय बासिन्दाका लागि पीडाको विषय बनेका छन्। सडकको बीचमा ठडिएका सुखा रुख, कतै अधुरा कालोपत्रे त कतै ग्राभेल र माटो सडकका कारण हिँडडुल र सवारी आवतजावतमा दिनहुँ जोखिम मोल्नुपरेको छ।
स्थानीयवासीहरूका अनुसार यी रुखहरूको कारण रातिको समयमा दुर्घटना हुने क्रम बढ्दो छ। यद्यपि पटक–पटक नगरपालिका, प्रदेश सरकार र वन विभागमा गुहार मागिँदा पनि कुनै सुनुवाइ नभएको उनीहरूको गुनासो छ।
सांस्कृतिक र धार्मिक महत्त्वको क्षेत्र
पिपरियास्थित शिव मन्दिरमा प्रत्येक वर्ष विशेष मेला लाग्ने गर्छ, जसमा कैलाली र कञ्चनपुरका हजारौं श्रद्धालु सहभागी हुन्छन्। यस्तो धार्मिक र पर्यटकीय चाप रहने क्षेत्रमा असुरक्षित सडक संरचनाले मेलामा सहभागी भएर फर्किने यात्रुहरूलाई झनै खतरा सिर्जना गरिरहेको छ।
पर्यटन विकासका सम्भावना, तर पूर्वाधारमा कमजोरी
पूर्व–पश्चिम राजमार्गदेखि दक्षिणतर्फ फैलिएको सामुदायिक वन क्षेत्रमा अवस्थित ताल, तलैया, चराचुरुङ्गी र बन्यजन्तुले पर्यटकीय सम्भावना बढाएको भए पनि सडकको बिग्रिएको अवस्था र सवारी सुविधा नहुँदा त्यो सम्भावना अधुरै छ।
स्थानीयको पीडा : लालपुर्जा र चौपायाको समस्या
७ दशकसम्म लालपुर्जा नपाएका कृषकहरूले अझै जग्गाधनी प्रमाणपत्रको पर्खाइ गरिरहेका छन्। अर्कोतर्फ, छाडा चौपाया र बन्यजन्तुबाट कृषिमा भइरहेको क्षतिले कृषकको जीवन झनै कष्टकर बनाएको छ।
खण्डन
कृष्णपुर नगरपालिकाले केही सडकहरूमा कालोपत्रेको तयारी गरिरहेको जनाएको भए पनि त्यसको
प्रभावकारिता र गति दुवैमा कमीकमजोरी देखिएको छ। योजनाको घोषणा भए पनि कार्यान्वयनको पक्ष कमजोर छ।
सुझाव र सम्भावित निकास रुख व्यवस्थापन – वन विभाग, स्थानीय सरकार र सुरक्षा निकायको सहकार्यमा सडकबीच रहेका सुखा रुख हटाउन आवश्यक छ।
सडक स्तरोन्नति – ग्राभेल र कालोपत्रे कार्यलाई प्राथमिकता दिँदै टेन्डर र बजेट सुनिश्चित गरेर निर्माण अघि बढाइनुपर्छ।
सौर्य बत्ती जडान – सडकमा अन्धकार हटाउन सौर्य ऊर्जाबाट संचालित बत्तीहरू जडान गरिनुपर्छ।
चौपाया नियन्त्रण – छाडा चौपाया नियन्त्रण गर्न पशु बन्धन केन्द्र स्थापना गरी व्यावस्थित बनाइनुपर्छ।
लालपुर्जा वितरण – भूमिसम्बन्धी आयोग र स्थानीय तह मिलेर लालपुर्जा वितरण प्रक्रिया छरितो बनाउनुपर्छ।
दिगो पूर्वाधार योजना – कृष्णपुर–गुलरिया सडकलाई पर्यटन र व्यापारिक करिडोरको रूपमा दीर्घकालीनरूपमा विकास गर्न योजनाबद्ध ढंगले अगाडि बढाउनुपर्छ।
निष्कर्ष
सुदूरपश्चिम नेपालको मुख्य सहर धनगढी नजिकै यति गम्भीर पूर्वाधार समस्या हुनु दुर्भाग्यपूर्ण विषय हो। स्थानीय जनताले दशकौँदेखिको पीडालाई उजागर गर्दा पनि राज्यको बेवास्ता झनै पीडादायी बनिरहेको छ। अब पनि सम्बन्धित निकायले गम्भीरतापूर्वक ध्यान नदिए जनआक्रोश चुलिने निश्चित छ।
