खेमराज भट्ट,
काठमाडौं- ४५ वर्षको लामो कलाजात्रा पूरा गरेका कलाकार रमेश बुढाथोकी आधुनिक नेपाली रंगमञ्च र चलचित्र जगतका त्यस्ता व्यक्तित्व हुन्, जसको अस्तित्व मात्र होइन, चरित्र, कर्म र कला सबैले प्रभाव पार्छ। उनको यात्रा केवल तथ्याङ्क वा रेकर्डको कथा मात्र होइन; यो प्रमाण हो कि साँचो कला मानिसको मन, समाज र भावनालाई जोड्ने शक्ति राख्छ।
रंगमञ्चबाट सुरु भएको रमेशजीको करिअर टेलिसिरियल र चलचित्रसम्म फैलिएको छ। करिब छ दर्जन फिचर चलचित्र, १४ सय टेलिसिरियल र ११ वटा निर्देशन परियोजनामा उनको योगदान उल्लेखनीय छ। तर यी संख्याहरूभन्दा बढी महत्त्वपूर्ण कुरा हो उनको नम्रता, प्रतिबद्धता र कला तथा चरित्रप्रतिको गंभीरता।
आरम्भिक दिनहरूमा देखाएको लगन र अनुशासनले नै उनलाई फरक बनायो। जहाँ अरूले चमक र छोटो समयको लोकप्रियता खोज्थे, रमेशजी रातभर अभ्यास गरेर आफ्ना पात्रलाई जीवित बनाउँथे। सहजता र यथार्थले भरिएका उनका प्रतिनिधि पात्रले दर्शकलाई मुस्कान र आँसु दुवै दिएका छन्।
उनको नम्रता केवल सार्वजनिक व्यवहारमा मात्र सीमित छैन। ठूलो भूमिकामा रहे पनि उनले अभिनयलाई कहिल्यै तुच्छ बनाएनन्। सान्दिएको मान दिएर प्रत्येक पात्रलाई पूर्ण इमान्दारीसाथ उभ्याउने कला उनलाई अद्वितीय बनाउँछ।
२ वर्षअघि नवराज बुढाथोकी निर्देशित ‘भुईमान्छे’ मा उनले भुईमान्छेको भूमिका निभाए। यो भूमिकाका लागि उनले ए वार्ड पनि प्राप्त गरे। यस पात्रमार्फत उपेक्षित, विस्थापित र अवसरहीन व्यक्तिको पीडा र मानवताको खोजलाई उजागर गरिएको छ। रमेशजीले आफैं भनेका छन् —
“मैले अहिलेसम्म अभिनय गरेको सबै पात्रमध्ये यो फरक छ। यसले मलाई भित्री दृष्टिले समेत परिवर्तन गर्यो।”
रमेशजीको योगदान केवल देशभित्र सीमित छैन। चलचित्र कलाकार संघका अध्यक्षको हैसियतमा उनले अन्तर्राष्ट्रिय मञ्चमा पनि नेपालको प्रतिनिधित्व गर्दै अनुभव र विचार साटासाटमा सक्रिय भूमिका खेलेका छन्। हालै क्यानडाको टोरन्टोमा भएको अन्तर्राष्ट्रिय कलाकार संघको साधारण सभामा पनि उनी उपस्थित रहेर नेपाली सिनेमाको संवेदनशीलता र संस्कृतिलाई विश्वमञ्चमा प्रस्तुत गरे।
उनका सहकर्मी र शिष्यहरू उनलाई केवल निर्देशक वा कलाकारको रूपमा मात्र होइन, गुरु, मार्गदर्शक र सहृदय मित्रको रूपमा पनि हेर्छन्। नयाँ कलाकारलाई अवसर दिनु, अनुभव साझा गर्नु र काममा पारदर्शिता कायम राख्नु — यी सबै गुणले उनलाई आदर्श व्यक्तित्व बनाएका छन्।
व्यक्तिगत जीवनमा पनि रमेशजी सरल, संयमित र सामान्य जीवनशैलीमा रमाउँछन्। ठूलो सफलता र ख्याति पाए पनि उनी भव्यता वा दिखावटमा रमाउँदैनन्। उनको जीवनले देखाउँछ कि प्रसिद्धि र नामले मान्छेलाई बदल्न हुँदैन; मानवीयता, सादगी र उद्धेश्यले मात्रै मूल्य निर्धारण हुन्छ।
रमेश बुढाथोकीको ४५ वर्षको यात्रा — कला प्रति अगाध प्रेम, नम्रता र उच्च विचार — आउँदो पुस्ताका लागि प्रेरणाको दीपझैँ छ। ‘भुईमान्छे’ जस्ता परियोजनाले नेपाली सिनेमामा संवेदनशीलता र सामाजिक चेतना जगाएको छ। उनका पात्रहरूले दर्शकको मन छोएको छ र समाजमा गहिरो प्रभाव पारेको छ।
४५ वर्ष लामो यात्रा, हजारौं संवाद, र असंख्य भावनाहरूको संग्रह भएका रमेशजीको कथा केवल एउटा कलाकारको कहानी होइन, यो नेपाली कला र समाजको प्रतिबिम्ब हो, जसले भावनालाई आवाज दिन्छ, जीवनलाई अर्थपूर्ण बनाउँछ र आउँदो पुस्तालाई मार्गदर्शन गर्दछ।